Ομάδα αντιπληροφόρησης σχετικά με τα κινήματα και τις αντιστάσεις στον κόσμο. Ιστολόγιο υπό διαρκή κατασκευή.

14 Ιουλ 2010

H Shell καταδικάστηκε στην Νιγηρία γιατί «άφησε όπως ήταν» μια ζώνη που μόλυνε το 1970


Juan Luis Sánchez

Η πετρελαϊκή εταιρία θα πρέπει να αποζημιώσει με 82 εκατομμύρια ευρώ μια κοινότητα στο Δέλτα του Νίγηρα. «Ηρωική και παραδειγματική καταδίκη». «40 χρόνια μετά, επιτέλους ήρθε η αποζημίωση για τους κατοίκους του Ejama-Ebubu», λέει ο τοπικός τύπος. Η διαρροή της Shell έγινε το 1970, μολύνοντας μια ζώνη περισσοτέρων από 250 χιλιάδων εκταρίων. Έπρεπε να περάσουν 30 χρόνια μέχρι που μια ομάδα επιχειρηματιών και κατοίκων της περιοχής να υποβάλλουν μήνυση. Από το 2001, η διαμάχη πέρασε όλων των ειδών τις καθυστερήσεις. Η υπόθεση πέρασε από τα χέρια 3 δικαστών και η πετρελαϊκή παρουσίασε 30 ενστάσεις κατά τη διάρκεια της δίκης.
Σύμφωνα με την νιγηριανή εφημερίδα The Guardian οι ενάγοντες ζητούσαν αποζημίωση για τις ζημιές που προκλήθηκαν από την απώλεια του δάσους, για την απώλεια εισοδήματος από το κυνήγι και το ψάρεμα, για την απώλεια πηγών νερού, για έκθεση σε ασθένειες, για ερημοποίηση, για ψυχολογικά τραύματα και για καθυστέρηση της επίλυσης. Ο δικαστής Ιμπραχίμ Μπούμα έκρινε βάσιμα αυτά τα αιτήματα, αιτιολογώντας ότι η Shell έβλαψε σοβαρά τον πληθυσμό «που στερήθηκε του δικαιώματος στην στοιχειώδη διαβίωση, την εκπαίδευση και τη ζωή σε καλές συνθήκες».
Η πετρελαϊκή εταιρία έφτιαξε στα τέλη της δεκαετίας του ‘60 μεγάλα δίκτυα αγωγών για να μεταφέρει το πετρέλαιό της από τις πετρελαιοπηγές της, στις εγκαταστάσεις της Bonny Oil, εταιρία διανομής και εξαγωγής. Σε αυτήν τη διαδρομή παρουσιάστηκε η διαρροή. Δεν ήταν η μόνη: σύμφωνα με την νιγηριανή κυβέρνηση από το 1970 έως το 2000 οι διαρροές πετρελαίου ήταν τουλάχιστον 7.000, πολλές από αυτές σχετιζόμενες με την National Nigerian Petroleum Corporation, η οποία είναι δημόσια.
Ο Νιγηριανός Σύλλογος Συγγραφέων για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (HURIWA) συγχαίρει τον δικαστή για την απόφασή του να διατάξει τη Shell να καθαρίσει αυτό που μόλυνε. «Είναι κάτι για το οποίο θα ευγνωμονεί μια γενιά η οποία δεν έχει ακόμα γεννηθεί», αν και ούτε στην καταδίκη, ούτε στον τοπικό τύπο, βλέπουμε να έχουν οριστεί μηχανισμοί ελέγχου. Επιπλέον η HURIWA επισημαίνει ότι «ενώ στις ΗΠΑ η κυβέρνηση πήρε την απόφαση αμέσως να απαιτήσει από την ΒΡ 20 δισεκατομμύρια ευρώ για να αποζημιώσει τους πληγέντες από τη διαρροή στον Κόλπο του Μεξικού, στην περίπτωση του Δέλτα [του Νίγηρα], οι πολυεθνικές λειτουργούν υπό καθεστώς ατιμωρησίας και χωρίς απάντηση από την κυβέρνηση» και επίσης εκφράζει τη λύπη της που το ποσό που θα καταβληθεί είναι τόσο μικρό σε σχέση με αυτό που θα καταβληθεί στις ΗΠΑ.
Η Νιγηρία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στη  Αφρική και ο υπ’ αριθμόν 11 στον κόσμο. Όπως έγραφε πριν από μερικές μέρες το GuinGuinBali «το Δέλτα του Νίγηρα παρέχει το 40% των εισαγωγών πετρελαίου στις ΗΠΑ και είναι η παγκόσμια πρωτεύουσα μόλυνσης από υδρογονάνθρακες. Το προσδόκιμο ζωής στις αγροτικές κοινότητές της, μισές από τις οποίες δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό, μειώθηκε σε λίγο παραπάνω από 40 έτη κατά τις τελευταίες δυο γενιές».
Η Shell και οι θυγατρικές της στην Νιγηρία έχουν ήδη ανακοινώσει ότι θα εφεσιβάλλουν την απόφαση και ισχυρίζονται ότι η μόλυνση έγινε «εν μέσω εμφυλίου πολέμου» και ότι ήταν στρατιώτες που προκάλεσαν τη διαρροή. «Εμείς δεν λειτουργούσαμε στην περιοχή εκείνον τον καιρό, εξαιτίας του εμφυλίου πολέμου. Η Shell θα συνεχίσει να λειτουργεί με σεβασμό στο περιβάλλον».

Ο Juan Luis Sánchez είναι εκδότης του Periodismo Humano και συντονιστής των τομέων Κοινωνίας και Οικονομίας.