Σε 1 εκατομμύριο ευρώ πρόστιμο καταδικάστηκε από ολλανδικό δικαστήριο η πετρελαϊκή εταιρία Trafigura, με έδρα το Λονδίνο, επειδή εκφόρτωσε επικίνδυνα απόβλητα στο Άμστερνταμ, ενώ απέκρυψε την πραγματική φύση των αποβλήτων και επειδή τα εξήγαγε στην Ακτή Ελεφαντοστού. Παράλληλα καταδικάστηκαν ένας υπάλληλος της εταιρίας, ο Ναϊμ Αχμέντ, στον οποίο επιβλήθηκε πρόστιμο 25.000 ευρώ και 6 μήνες με αναστολή και ο Ουκρανός καπετάνιος του πλοίου Πρόμπο Κοάλα, Σεργκέι Τσερτόβ, σε πέντε μήνες με αναστολή.
Τον Ιούλιο του 2006, η Trafigura εκφόρτωσε τα απόβλητα από ένα πλοίο στο Άμστερνταμ, για διάθεση, αλλά για λόγους κόστους τα ξαναφόρτωσε και τα μετέφερε στην Ακτή του Ελεφαντοστού.
Τα απόβλητα απορρίφθηκαν τότε, τον Αύγουστο του 2006, σε διάφορες τοποθεσίες γύρω από την πόλη του Αμπιτζάν. Μετά την απόρριψη, περισσότερα από 100.000 άτομα αναζήτησαν ιατρική περίθαλψη, για ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων υγείας και αναφέρθηκαν 15 θάνατοι.
Η εκπρόσωπος της Greenpeace Marietta Harjono δήλωσε: "Είναι ένα πρώτο βήμα προς τη δικαιοσύνη και ένα ξεκάθαρο μήνυμα σε άλλες εταιρίες ότι η παράνομη εξαγωγή αποβλήτων στην Αφρική δεν θα παραμείνει ατιμώρητη".
Η Διεθνής Αμνηστία καλωσόρισε την καταδικαστική απόφαση αφού είναι η πρώτη φορά που η εταιρία καλείται να λογοδοτήσει ποινικά για την ανάμιξή της στην εξαγωγή επικίνδυνων αποβλήτων στην Ακτή του Ελεφαντοστού.(πριν από ένα χρόνο σε εξωδικαστικό διακανονισμό είχε δεχθεί να καταβάλει 30 εκατομμύρια λίρες σε θύματα, ενώ πριν από τρία χρόνια είχε καταβάλει 100 εκατομμύρια λίρες στην κυβέρνηση της Ακτής του Ελεφαντοστού για την απορρύπανση της περιοχής).
«Αυτή η απόφαση μοιάζει καταδικαστική δεδομένων των προηγούμενων αρνήσεων της Trafigura ότι έκανε οτιδήποτε λάθος. Τα απόβλητα, που τελικά απορρίφθηκαν στην Ακτή του Ελεφαντοστού, είχαν ένα τεράστιο αντίκτυπο στις ζωές δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων», δήλωσε η Μπενεντέτα Λάσεϊ, ειδική σύμβουλος της Διεθνούς Αμνηστίας που επισκέφθηκε την Ακτή του Ελεφαντοστού και συνάντησε θύματα της απόρριψης.
«Ενώ η απόφαση είναι ένα σημαντικό βήμα μπροστά, αυτό δεν είναι το τέλος της ιστορίας για εκείνους που επλήγησαν. Υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα για τις επιπτώσεις που μπορεί να είχαν τα απόβλητα στην υγεία των ανθρώπων, και οι περιοχές στις οποίες απορρίφθηκαν τα απόβλητα, θα πρέπει να απορρυπανθούν πλήρως.»
Η απόφαση επίσης φαίνεται να εγείρει σοβαρά ερωτηματικά για τα λάθη των ολλανδικών αρχών, οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν αποτρέψει την τραγωδία σταματώντας τα απόβλητα να μη φύγουν από τα ολλανδικά σύνορα. Αυτά τα ερωτήματα δεν έχουν ακόμα απαντηθεί. Η Διεθνής Αμνηστία εξετάζει το πλήρες κείμενο της τελικής απόφασης.
Η ολλανδική δίωξη επικεντρώθηκε σε γεγονότα στην Ολλανδία. Δεν φαίνεται να λαμβάνει υπόψη της τις επιπτώσεις της απόρριψης στην Ακτή του Ελεφαντοστού, φανερώνοντας τις προκλήσεις του να διώκονται εταιρίες για δράσεις τους πέρα από τα σύνορα.
«Υπάρχει μια επείγουσα ανάγκη για τη διεθνή κοινότητα να πάρει τα μαθήματα από αυτό το συμβάν. Τα κράτη θα πρέπει να κάνουν περισσότερα για να διασφαλίσουν ότι οι πολυεθνικές θα σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα τόσο στη χώρα τους όσο και στο εξωτερικό», είπε η Μπενεντέτα Λάσεϊ.
Η Trafigura απέκτησε πολύ κακή φήμη διεθνώς λόγω των προσπάθειών της να αποκρύψει την υπόθεση απειλώντας δημοσιογράφους και προσπαθώντας να απαγορεύσει στην εφημερίδα Guardian να μεταδώσει πληροφορίες σχετικά με τα γεγονότα.
Πηγές: Guardian, Διεθνής Αμνηστία
Για την ίδια υπόθεση μπορείτε να δείτε και το σχετικό ντοκυμαντέρ της "Εμπόλεμης Ζώνης"
