Είχαμε αργήσει ψάχνοντας το κτίριο. Η συναυλία πρέπει να έχει ήδη αρχίσει, υποθέσαμε. Δεν ανησυχούσαμε όμως – οι προσδοκίες μας δεν ήταν μεγάλες έτσι και αλλιώς. Τα μέλη της μπάντας ήταν ερασιτέχνες φοιτητές που αγαπούσαν τη ρέγκε· σε τέτοιες συναυλίες πηγαίνεις περισσότερο για την ατμόσφαιρα παρά για την ποιότητα της μουσικής. Η πολυτεχνειούπολη του Γκντάνσκ δεν είναι μεγάλη, όμως όλα τα κτίρια μοιάζουν μεταξύ τους. Μόλις το βρήκαμε τρέξαμε και χτυπήσαμε στην είσοδο. Η πρώτη έκπληξη μάς περίμενε εκεί. Μας άνοιξαν 2 φουσκωτοί μαυροντυμένοι τύποι με ενδοεπικοινωνία στα αυτιά και αντίστοιχο ύφος. Θυμήθηκα αμέσως τους γορίλες της παραλιακής στην Αθήνα. Ο Κάρλος μου περιέγραψε το αντίστοιχο αργεντίνικο πρότυπο πορτιέρη στο Μπουένος Άιρες. Ήταν η «ασφάλεια» του χώρου, διαπιστώσαμε άφωνοι πληρώνοντας το εισιτήριο και περνώντας τους μεταλλικούς μύλους(!). Για να προχωρήσουμε έπρεπε οι γορίλες αυτοί να μας ψάξουν με ανιχνευτές μετάλλου (όσο και αν έψαξα για εγκληματικότητα στα πολωνέζικα πανεπιστήμια δεν βρήκα τίποτα), και να αφήσουμε υποχρεωτικά τα μπουφάν μας στην γκαρνταρόμπα επί πληρωμή σε διαφορετική περίπτωση απλά δεν επιτρεπόταν να μπούμε. Η αρχική καλή μας διάθεση είχε ήδη διαταραχτεί.
Η συναυλία πράγματι είχε αρχίσει. Υπήρχε πολύς κόσμος μπροστά που έδειχνε να περνάει καλά και αυτό προσπαθήσαμε να κάνουμε και εμείς βάζοντας την εικόνα της εισόδου πίσω μας. Αλλά δυστυχώς η είσοδος δεν ήταν η εξαίρεση.
Αντίγραφα των γοριλλών υπήρχαν παντού. Έδειχναν σαν να ήταν οι άρχοντες του χώρου. Κάμερες σε όλες τις γωνιές (ακόμα και στις τουαλέτες). Και όμως οι μόνοι που έδειξαν να τα παρατηρούν όλα αυτά ήμασταν εμείς. Κατά τα άλλα συνεχίζαμε να βρισκόμαστε σε συναυλία σε δημόσιο πανεπιστήμιο. Οι λέξεις freedom και independence που όλοι τραγουδούσαν μας φανήκαν σχεδόν άκαιρες. Τα μπλουζάκια της Τζαμάικα και του Μάρλευ άστοχα. «Ήμασταν πράγματι σε φοιτητικό χώρο;» αναρωτιόμασταν.
Η όλη αίθουσα έμοιαζε αποστειρωμένη, τρομερά καθαρή και τακτοποιημένη. Πάνω από την σκηνή υπήρχε το λογότυπο γνωστού αναψυκτικού. Οι «υπερβολικές» αντιδράσεις ήταν απαγορευμένες. Κάποια στιγμή ένας μικροκαβγάς ήταν αρκετός ώστε οι γορίλες να αναλάβουν δράση και να πετάξουν τους «άτακτους» έξω από το κτίριο χωρίς πολλά πολλά. Όλοι θεώρησαν φυσική την εξέλιξη. Μερικοί μάλιστα την επικρότησαν και έπειτα συνέχισαν να χορεύουν τραγουδώντας για την ελευθερία και τη μάνα γη. Από που όμως τους πέταξαν έξω; Από το πανεπιστημιακό άσυλο; Aπό τον χώρο που υποτίθεται αποφασίζουν αυτόνομα; Που η αυτοοργάνωση είναι δικαίωμα, και που η καταστολή και κάθε είδους αστυνομικός έλεγχος δεν επιτρέπεται;
Καθώς φεύγαμε στη μέση της συναυλίας αρχίσαμε να ψαχνόμαστε τι έχει συμβεί πράγματι στη χώρα σε σχέση με την ιδιωτικοποίηση της τριτοβάθμιας παιδείας. Μετά από λίγες μέρες ψαξίματος διαπιστώσαμε τα πιο βασικά.
1. Η Πολωνία εισήγαγε ήδη από το 1990(!) νόμο για την ιδιωτικοποίηση της παιδείας και την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Αμέσως μετά δηλαδή την κατάρρευση του ανύπαρκτου σοσιαλισμού.
2. Το άσυλο ισχύει στα χαρτιά και με πολλούς περιορισμούς. Παρόλο που απαιτείται δικαστική εντολή και άδεια από τις πανεπιστημιακές αρχές, η αστυνομία δεν τηρεί ούτε αυτούς τους βασικούς κανόνες. Πρόσφατα έγινε εισβολή χωρίς άδεια σε φοιτητική εστία για τη δίωξη «εγκληματία» που αντάλλαζε ταινίες και μουσικά αρχεία στο ίντερνετ!!
3. Ο ιδιωτικός τομέας δραστηριοποιείται πλέον με χορηγίες, σπόνσορες και χρηματοδότηση, με τα αντίστοιχα ανταλλάγματα φυσικά –συμμετοχή στο μάνατζμεντ και στην έρευνα.
4. Ένας στους 4 φοιτητές πληρώνει δίδακτρα με το ποσοστό να μεγαλώνει κάθε χρόνο, ενώ έχουν περικοπεί κατά πολύ τα επιδόματα βοηθείας στους απόρους φοιτητές.
5. Τα πανεπιστήμια και οι καθηγητές αξιολογούνται συνεχώς και η χρηματοδότηση εξαρτάται από την αξιολόγηση αυτή καθώς και στις ικανότητες κάθε μάνατζερ πρύτανη, με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Τα χρήματα για έρευνα είναι της πλάκας. Πολλά ιδιωτικά πανεπιστήμια θεωρούνται καλύτερα από τα δημόσια σε επίπεδο σπουδών.
6. Όλα σχεδόν τα δημόσια πανεπιστήμια λόγω του ανταγωνισμού και της ελλιπούς χρηματοδότησης έχουν εφαρμόσει την επί πληρωμή εναλλακτική φοίτηση το Σαββατοκύριακο, λειτουργώντας ουσιαστικά σαν ιδιωτικά ιδρύματα.
Η εικόνα αυτή δεν ισχύει φυσικά μόνο για την παιδεία. Στις πρώην «λαϊκές δημοκρατίες», ο καπιταλισμός μπήκε σαν ταύρος σε υαλοπωλείο. Δικαιώματα που οι καπιταλιστές προσπαθούν να καταργήσουν εδώ και δεκαετίες στη δύση (παιδεία, υγειά, κοινωνική ασφάλιση), εδώ χάθηκαν σε 2-3 χρονιά στις αρχές του 1990 χωρίς καθόλου αντίσταση. Ως δούρειος ίππος για αυτό λειτούργησε το μίσος για το προηγούμενο καθεστώς, καθώς και η καπιταλιστική γυαλάδα η οποία δυστυχώς δεν είναι χρυσός. Δεν είναι τυχαίο ότι η Πολωνία (και όλες οι υπόλοιπες χώρες με την αντίστοιχη fast-food μετάβαση από το ένα σύστημα στο άλλο) είναι από τις πλέον αμερικανόφιλες χώρες, τόσο πολιτικά όσο και κοινωνικά. Και παρά το γεγονός ότι η συνειδητοποίηση της σημερινής κατάστασης έχει αρχίσει να χτίζει κάποια μικρά οχυρά αντίστασης, πολλές σημαντικές μάχες έχουν ήδη χαθεί αυτά τα 20 τελευταία χρόνια.
idealkrush
