Στις 3 Νοεμβρίου, ο «δημοκρατικά» νεοεκλεγείς πρόεδρος Περβέζ Μουσάραφ, με την ψήφο του κοινοβουλίου που ούτως ή άλλως ελέγχει, κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ανέστειλε τις θεμελιώδεις πολιτικές ελευθερίες, απομάκρυνε από το Ανώτατο Δικαστήριο τους ανεπιθύμητους γι’ αυτόν λειτουργούς και προχώρησε σε συλλήψεις αντιφρονούντων. Μετά από διεθνή πίεση, κυρίως από τις ΗΠΑ, δήλωσε ότι στις 16 Δεκεμβρίου θα άρει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης και στις 8 Ιανουαρίου θα διεξαχθούν οι βουλευτικές εκλογές. Παραιτήθηκε επίσης από αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων. Οι δυο ισχυροί ηγέτες της αντιπολίτευσης, Μπεναζίρ Μπούτο και Ναβάζ Σαρίφ, που έχουν πια επιστρέψει στη χώρα από την εξορία τους, τηρούν μια επικριτική στάση απέναντι στο καθεστώς και, την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές (αρχές Δεκεμβρίου 2007), επιφυλάσσονται για το κατά πόσο θα συμμετάσχουν στις εκλογές. Πέρα όμως από τις καντρίλιες των στρατιωτικών και των πολιτικών καριέρας, καλό είναι να δούμε, σε συντομία, το ευρύτερο γεωπολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εκτυλίσσεται η κρίση στο Πακιστάν.
Μετά την 11η Σεπτεμβρίου του 2001 και την έναρξη του πολέμου στο Αφγανιστάν, οι ΗΠΑ εκτίμησαν ότι στο πρόσωπο του δικτάτορα Μουσάραφ θα είχαν έναν αξιόπιστο σύμμαχο στον αγώνα για την «αποκατάσταση της δημοκρατίας» σε αυτήν την τόσο ταλαιπωρημένη περιοχή της Νότιας Ασίας. Τώρα, βέβαια, το να συμμαχείς με ένα δικτάτορα στο όνομα της δημοκρατίας φαίνεται κάπως οξύμωρο, αλλά ας το παραβλέψουμε για να προχωρήσουμε παρακάτω.
Το Πακιστάν είναι μια μεγάλη χώρα με πληθυσμό 167 εκατομμυρίων, και με πυρηνικό οπλοστάσιο με πυραύλους βεληνεκούς ως 2500 χιλιόμετρα. Για τις ΗΠΑ ήταν σημαντικό να μην πέσει αυτός ο οπλισμός στα χέρια των ισλαμιστών, αλλά και να μπορέσουν να αξιοποιήσουν τη στρατιωτική ισχύ της χώρας στους πολέμους που διεξάγουν, αν και όσο χρειαστεί. Αλλά και η Ινδία έβλεπε θετικά τον Μουσάραφ, καθώς εκτιμούσε ότι θα μπορούσε να συνεννοηθεί μαζί του στα ζητήματα των πυρηνικών όπλων και της ύφεσης στις τεταμένες σχέσεις των δυο χωρών. Στα χρόνια που ακολούθησαν, οι ΗΠΑ πρόσφεραν 11 δις δολάρια στο Πακιστάν για την ενίσχυση του στρατού και των δυνάμεων καταστολής.
Όμως τα λεφτά πήγαν χαμένα. Στα βορειοδυτικά της χώρας, όπου και τα σύνορα με το Αφγανιστάν, μαίνεται το αντάρτικο των φιλο-ταλιμπάν μουσουλμάνων και ο στρατός δεν φαίνεται να έχει το ηθικό για μια σφοδρή σύγκρουση μαζί τους. Ούτε και οι εξοπλισμένες από την κυβέρνηση παραστρατιωτικές δυνάμεις, από το ντόπιο πληθυσμό, επιθυμούν να συγκρουστούν με τους συντοπίτες και ομοθρήσκους τους. Αλλά και στην υπόλοιπη χώρα σημειώνονται λαϊκές εξεγέρσεις, βομβιστικές ενέργειες και επιθέσεις αυτοκτονίας από φανατικούς ισλαμιστές. Είναι σαφές ότι το καθεστώς Μουσάραφ δυσκολεύεται να ελέγξει την κατάσταση και κάθε άλλο παρά αξιόπιστος σύμμαχος των ΗΠΑ αποδείχτηκε τελικά.
Και τα προβλήματα δεν σταματούν εδώ. Σε περίπτωση βίαιης ανατροπής του καθεστώτος, Κύριος οίδε σε τίνος χέρια θα πέσει το πυρηνικό οπλοστάσιο. Είναι πολύ πιθανό να αρχίσει η διακίνηση όπλων προς κάθε ενδιαφερόμενο και, σε μια τέτοια περίπτωση, οι ΗΠΑ θεωρούν πιθανό ένα πυρηνικό πλήγμα από ισλαμιστές στο έδαφός τους. Ούτε και η Ινδία νιώθει άνετα μπροστά σε μια τέτοια προοπτική, καθώς δεν αποκλείει να στραφούν τα όπλα αυτά εναντίον της.
Η κήρυξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης θα πρέπει μάλλον να ειδωθεί ως μια σπασμωδική κίνηση του δικτάτορα να επιβληθεί στους αντιπάλους του και να αποκαταστήσει την τάξη, όπως αυτός την αντιλαμβάνεται. Όμως υπάρχει μεγάλη λαϊκή δυσφορία, αλλά και κριτικές μέσα από τη στρατιωτική ηγεσία. Οι ΗΠΑ θα ήθελαν να αποκτήσει το καθεστώς ένα πιο «δημοκρατικό», και βεβαίως πάντα κοσμικό, προφίλ, έτσι ώστε να αμβλυνθούν οι κοινωνικές εντάσεις και να αποφευχθούν τα χειρότερα. Με αυτή τη λογική, η Μπούτο ως πρωθυπουργός θα ήταν μια καλή λύση για την υπερδύναμη του πλανήτη, που ξέρει να ανάβει φωτιές, αλλά όχι να τις σβήνει. Ωστόσο, το πιο σημαντικό για τις ΗΠΑ είναι να αναλάβει τα ηνία της χώρας ένας νέος και πιο αξιόπιστος ισχυρός άνδρας. Αυτόν τον καιρό ακούγεται το όνομα του στρατηγού Ασφάρ Κιανί. Δεν ξέρουμε πολλά γι’ αυτόν, ίσως όμως να τον γνωρίσουμε καλύτερα, προσεχώς.
Πηγές: www.rebelion.org
www.tni.gr
Γιώργος Σκιάνης
